Zandgrond is geen evidente bodemsoort om een tuin in te laten floreren. Gezien onze zomers droger en heter worden, wordt de uitdaging alleen nog maar groter. Maar door een aantal punten voldoende aandacht te geven, is het toch doenbaar.
Organisch materiaal en voeding
Ten eerste is het belangrijk om te begrijpen dat zandgrond van nature droog en voedselarm is. Het water loopt er zo doorheen, en ook voedingsstoffen spoelen weg. Het is daarom belangrijk om je tuin regelmatig te bemesten en de bodem te verbeteren met organisch materiaal zoals compost. Dit zorgt ervoor dat zowel vocht als voedingsstoffen beter worden vastgehouden. Daarnaast zijn er ook diverse producten in de handel (het een al beter dan het ander) die in de grond vermengd kunnen worden om het waterabsorberend karakter van de bodem te verbeteren.
Plantenkeuze
Het is ook cruciaal om te kiezen voor planten en bomen die goed gedijen op zandgrond en die droogtebestendig zijn. Deze planten hebben van nature al minder water nodig en kunnen goed tegen een voedselarme bodem. Het is ook een goed idee om te kiezen voor dieper wortelende planten en bomen. Beplanting die oppervlakkig wortelt zal het in drogere en hetere periodes altijd moeilijker hebben.
Ondanks de vele andere factoren die ook meespelen (hoeveelheid zon, zuurtegraad, etc.) is er meestal toch nog voldoende keuze in beplanting om een mooie tuin samen te stellen.
Water
Tijdens lange droogteperiodes is het van cruciaal belang om verstandig om te springen met water. Geef je planten alleen water wanneer het echt nodig is en zorg ervoor dat het water de wortels bereikt. Het is beter om één keer voldoende diep te bewateren dan meerdere keren heel oppervlakkig. Probeer dan vooral 's avonds water te geven, omdat overdag het grootste deel van het water zou verdampen.
Gazon
Voor je gazon gelden vergelijkbare regels als hierboven al beschreven. Zorg voor voldoende compost en voedingsstoffen. Opgelet met kalk, want veel Vlaamse tuinen zijn overbekalkt wat ook nadelige effecten heeft.
Moet je gazon nog aangelegd worden, kies dan best ook voor grasvariëteiten die dieper wortelen en droogtebestendiger zijn, bv. rietzwenkgras.
Bij droogte is het ook beter om minder vaak en minder kort te maaien, zodat de bodem minder snel uitdroogt.
Bodembedekkers en mulchingBodembedekkers zijn planten die laag bij de grond groeien en de bodem bedekken. Ze helpen om vocht vast te houden en onkruidgroei te verminderen. Sommige bodembedekkers zijn ook droogtetolerant en kunnen goed gedijen op zandgrond. Idealiter worden deze gebruikt onder heesters (en eventueel bomen), of vooraan de borders.
Mulching is een techniek waarbij je een laag organisch materiaal (zoals bladeren, gras, compost, etc.) aanbrengt tussen je planten. Dit helpt om vocht vast te houden en voedingsstoffen aan de bodem toe te voegen. Mulch helpt ook tegen onkruidgroei, en in de winter helpt het de planten beschermen tegen vorst (de plantenwortels krijgen immers een isolerend dekentje).
De laatste jaren zie je ook meer en meer lavakorrels/steentjes gebruikt worden als bodembedekker, voornamelijk tussen grassen en prairiebeplanting. Lava combineert dan ook vele goede eigenschappen.
Tuinieren op zandgrond wordt met het wijzigende klimaat de komende jaren nog uitdagender, maar door met de bovenstaande aandachtspunten tekening te houden kom je al een heel eind op weg.